Hikajat Si Umbuik Mudo

Dari Wikisumber bahasa Indonesia, perpustakaan bebas

Hikajat Si Umbuik Mudo adalah cerita rakyat berbahasa Minangkabau. Mengisahkan tentang gadis cantik nan kaya, tetapi durhaka kepada ibunya sehingga hidupnya berakhir dengan kemalangan.

Untuk terjemahan 1935 versi Tulis Sutan Sati, lihat Tjerita Si Umbut Muda. Untuk versi dwibahasa Minang-Indonesia, silakan lihat di Si Umbuik Mudo.

HIKAJAT

Si Umbuik Mudo

Adolah bando satu bando
Talatak dalam pasia badjak
Hambo hikajatkan si Umbuik Mudo
Dengan Puti si Galang Banjak

Hari nan sadang tangah hari tapek sadang baga 'anggang matohari sadang bunta bajang2 sadang linduang saliguri sadang litak letal andjiang sadang antjik2 urang diladang sadang anok2 unggeh sadang langang rang dikampuang sadang rami rang dibalai.

Pado maso dewaso itu takana bana diamai si Umbuik bapantun pantun sorang apolah buah bunji pantunnjo

Siambek buah siambek
Diambiak rang mandjadja
Badan den batambah gaek
Anak nan balun bapangadja

Nak duo pantun sairiang apolah buah pantunnjo:

Talatak talutan lutan
Talatak didalam padi
Oi anak kamari den katokan
Supajo anak buliah diadjari

Turunlah si Umbuik Mudo dari andjuang maligainjo sarato tibo injo batanjo oi amai djo den di amai apokoh kaba dengan barito

Mandjawab amai si Umbuik oi Bujuang djo den di Bujung mangko anak den imbau kamari ado nan labiah den rusuahkan ado nan labiah den risaukan indak duduak taduduakkan diden indak tagak tatagak kan diden indak lalok talalokkan diden nasi dima kan raso sakam aia diminum raso duri baitu bana hati den kokini.

Mandjawab si Umbuik Mudo. oi amai djo den di amai tusuah bana hati den komah mandanga kato amai naniun tubo bana amai tjurai papakan nak sa nang bana hati den apo bana nan amai rusuahkan apo bana amai risaukan,

Mandjawab amai si Umbuik nan labiah bana den pikiaken io hang balun bapakaradjaan balun baadok bakatagaan balun karadjo bausaho,

Mandjawab si Umbuik Mudo oi amai djo den di amat apolah katagaan den apo bana kaadok den apo bana pakaradjaan den tjubo bana amai kabakan tjubo bana amai baritokan nak buliah den patjik arek2 kok siang nak den patungkek kok malam nak den pa kalang mandjawab amaj si Umbuik oi Bujuang djo den di Bujuarg manggaleh lal ang namuah mandja wab si Umbuik Mudo bukan murah rang manggaleh rang manggaleh tahu dilabo dengan rugi tahu dieto ngan aso djo duo batanjo pulo amainjo djadi ato hang handaknjo djadi gubato lai hang namuah.

Mandjawab si Umbuik Mudo oi amai djo den di amai indak den kabagubalo indak den kabataranak tapi samantang pun baitu bukan den tak namuab bata ranak hanjo awak den balun bapangatahuan balun tahu diadat djo pusako balun tahu disjarat djo sjari‘at balun tahu diereng dengan gendeng .

Batanjo puto amainjo djsdi ato hang handaknjo kasawah kaladang lai hang namuah mandjawab si Um buik Mudo 0} amai djo den diamai indak den ka kasawah kakaladang umua den satahun djaguang darah den satampnak pinang indak pangktta kataelokan diden kunun badjak dengan kabau kaden iriangkan bakato amai si Umbuik oi Bujuang si Umbuik Mudo djadi ato hang handaknjo djadi pangulu {ai hang namuah mandjawab si Umbuik Mudo bukan murah urang pa ngulu urang pangulu urang tjadiak tahu diadat djo pusako tahu dihereng dengan gendeng tahu maagak djo maagiahkan kalonjo kato balipek nan kalah di manangkannjo,

Batanjo pulo amai si Umbuik djadi ato hang han daknjo djadi dubalang lai hang namuah mandjawab si Umbuik Mudo oi mande djo den dimande bu kan murah rang dubalang rang dubalang kuat kaba tagaknjo dipintu mati nan kareh kaditakiaknjo nan lu nak kadisudunjo nan djauah kaditampuatnjo nan tinggi kadidjuluaknjo nan bengkok kadipaluruihnjo djadi ato hang handaknjo djadi pagawailah katidak katonjo amai si Umbuik.

Mandjawab si Umbuik Mudo bukan murah djadi Pagawai tjapek kaki ringan tangan labiah djago pa do lalok malam basalimuik ambun = siang batuduang auwan badjalan tidak bakaki panek kok kalam hari basuluah kok hudjan hari batuduang tabalia disam paikan djuo,

Djadi ato hang handaknjo djadi djuarolah kati dak tagak digalanggang urang banjak mandjawab si Uubnik Mido oi mande djo den dimande butan murah djadi djuaro urang tahu ditual ajam tahu tmambulang djo mangatjak. .

Bakato pulo amainjo pai mangadji lai hang na muah jadi urang siaklah kotidak =mandjawab si Umbuik Muda itulah nan dibati den putiuak ditjinto olam tibo . .. ,

Amai pabarehtak pabareh
Talatak dalam belango
Amai padarehiah padarch
Djan dinanti lame lamo

Amai isikanlah baka hambo kapai mangadji ham

bo kapai badagang kini djuo hambo badjatan djadi bakameblah amainjo diisikan bareh dibuntia dibari ameh barek satahia kabaka si Umbuik badjalan ma njambah si Umbuik Mudo mamintak ampun kaamainjo lalu badjalan injo fai kamalah injo badjalan io kata nah Simulanggang sampai karanah Kampuang Aua arianigdl injo dissnan —disurau Tuanku Pandjang Djang guik,

Atah satahun injo mangadji lah duo tahun injo di sanan _—takana dek injo badjalan takiro dek injo ka barasak pai mangadji kenan lain mamintak izin injo kagurunjo bakalo si Umbuik Mudo oj guru djo den diguru bari ma‘af hambo diguru bari ampun_ banjek banjak lapehlah hambo dahulu hambo nak badja lan djauah mandjawab guru si Umbuik,

Kok itu nan hang katokan lah hibo bana hati den jah rusuah bana kiro2 den sabab karano awak hang indak den sangko murik lai indak’ disangko anak sasi an lah den aso kamanakan lah den sangko anak kanduang mangapo Bujung kabadjalan mange po awak hang kabadagang mandjawab si Umbuik Mudo kok itu nan guru katokan io bana nan diguru = mang ko hambo nak badjalan mangko hambo nak kabada gang _ tak sunji hati disiko indak sunji kiro2 dek mangadji dihampiang kampuang dek badagang dakek na gai bakafo guru si Umbuik,

Den patah indak tapatah
Den tabeh djuo nan djadi
Den tagah indak tatagak
Den tapeh djuo nan djadi

Den lapeh djo hati sutji den lapeh djo muko ran djaniah ikomoh ameh satahia ‘kabaka awak hang ka badjalan _kabaa putolah tai djawek salam si Umbuik Mudo disimpuahkan Jutuik nan duo ditakuakan ka palo nan satu mamintak ma‘af injo kagurunjo Jalu badjalan anjo lai lah sarantang duo rantang tukuik katigo rantang pandjang dakok basarang hampiang hampiang dakok katibo tibo disurau Tuanku Imam Mudo baitulah injo mualimnjo kok fapasia djo fiqih iolah mantik djo makna ganti sjahadat pulang mandi Quran nan tigo puluah djiuih dapek manjimak njimak kan sadjo.

Lah mangadji si Umbuik Mudo banjaklah kitab nan takadji banjaktah surek man tabaljo banjaklah lagu nan dapek hatinjo tarang nan bak suluah ka djinjo bak tjando aia Jalu kok dek lorong suaronja njariang lai garuak lai garuaknjo. garuak manih na mun malagu si Umbuik Mudo urang badjalan djadi baranti buruang fabang djadilah hinggok.

Dek Jamo bakalamoan habih hari babilang pakan habih pakan babilang bulan habih bulan babilang ta hun tjukutk katigo tahun papek fakana dek injo ka

babaliak nak kambali kakampuangnjo io karanah kampuang Tibarau mamintak izin inju kagurunjo ialu badjalan anjo tai alah sarantang padjalanan tjakuik

katigo rantang pandjang § dakok hampiang katibo tibe Jah injo dirumah amainjo jah sahari injo dirumah lah duo hari antaronjo datanglah gurunjo mamanggia nan bagala Angku Pandjang Djangguik karanah kakampuang Aua = gurunjo baralex gadang = si Umbuik indak dire

mah lah sabanta antaronjo alab pulang si Umbuik Mudo djadi bakato amainja| kamano Bujuang sadjak tadi urang datang mamanggia tjako mamanggia

karumah guru hang guru hang baralek gadang Kini djuo hang pai kiri djuo Bujuang badjalan.

Mandjawab si Umbuik Mudo kok baitu kato man de insja Allah baiaklah itu hambo badjalan malah kini karanah kakampuang Ava amai tariaklah pa kajan amai ambiakanlah kain.

Birauati amai si Umbuik masuak injo kabiliak dalam dibukak peti nan gadang mandariang bunjinjo kuntji ditariak pakaian si Umbvik Mudo diajun tjando padja Janan dibaokan langkah nan limo suruik kalangkah nan ampek fagak badiri batua2 dipinggia tjamin nan gadang dipandangi bajang2 tagak katangah lah bama nuang tagak katapi lah managun nan dilenong tiintjin dikiri nan dipatiang _ tjintjin dikanan bakato si Um buik Mudo mande djo den dimande pandang bana djo diamai Siek bana djo diamai lai baa den mama kai fal elokkoh tjandonjo.

Mandjawab amai si Umbuik kok itu nan hang fanjokan tak kamungkin doh tjandonjo tagah dek pakaian sagalo hitam tibo tjajtek diurang kampuang gagak tabang djanjo urang mandanga kato nan bak kian digantinjo pulo pakaian dipakai sagalo putiah bakato si Umbvik Mudo pandang djo diamai tam pan bana djo dimande jaikoh rantjak den mamakai mandjawab amai si Umbuik kok itu nan hang tanjo kan tak kamungkin doh rasonjo,

Antah kok dek pakaian sagalo putiah saketek pu lo satahnja bangau tabang djanjo urang mandanga kato nan bak kian _diurak pulo pakaian diluluibkan dari badan _—dipakat sagalo sirah lah sudah injo ma makai batanjo si Umbuik Mndo pandang bana djo diamal liek bana njato2 kok itu puto hang tanjokan kok rantjak iolah rantjak © tagah dek sagalo sirah ka sumbo tahampai djanjo urang lah mabuak hati si Um buik jah rusuah kirod indak kadjadi den badjalan.

Hari basarang tinggi djuo batanjo si Umbuik Mu do oO amai djo den diamai baa palaian nan kaden pakai baa pakaian nan kaelok tjubo katokaniah di amai fjubo adjakanlah dimande bakato amai si Um buik kok itu nan hang tanjokan pakailah sagalo sa halai kabaa pulo Jah lai tah mamakai si Umbuik Mudo badeta palangi Atjeh bukan palangi urang kini palangi maso dahulunjo babadju biludu gan dum bukan biludu naiak kini biludu maso njok hari indaknjo dapek dipaneh indaknjo lusuah dipakai ba